Từ xưa đến nay, chúng ta vẫn thường bảo nhau là “biết người biết ta, trăm trận trăm thắng”. Điều đó cũng được áp dụng trong giao tiếp kinh doanh với khách hàng, đối tác người nước ngoài nhằm đạt được sự thành công trong giao tiếp cũng như là sự thành công cho mục đích thiết lập tốt mối quan hệ kinh doanh.
Vậy để đạt được thành công trong giao tiếp kinh doanh với khách hàng, đối tác Pháp, bạn cần biết những điều gì?
Ngay bây giờ, mình sẽ cùng các bạn tìm hiểu về văn hoá giao tiếp đặc trưng của người Pháp, những điều nên làm và không nên làm trong ứng xử, cũng như trong giao tiếp kinh doanh với người Pháp.
Thứ nhất, nghệ thuật chào hỏi của người Pháp
Chào hỏi là một nghệ thuật ứng xử giúp cho đối phương an tâm, không cảm thấy shock khi bắt đầu một cuộc hội thoại. Để chào đối phương, bạn có 3 lựa chọn: hôn má, bắt tay hoặc chỉ nói “Bonjour” (bonjour có nghĩa là xin chào). Nếu là lần đầu tiên gặp mặt, thì bạn có thể không cần phải chào hôn má. Đặc biệt nếu bạn là nữ, thì người nam sẽ ưu tiên cho bạn chọn cách chào.
Hôn chào trong tiếng Pháp còn gọi là “Faire la bise”, có thể dịch sang tiếng Anh là “Make a kiss”. Liệu hôn chào có giống như hôn má kiểu của Việt Nam không? Câu trả lời là hoàn toàn không giống kiểu hôn má của người Việt mình. Người Việt mình hôn má thường theo kiểu hít bằng mũi. Nếu dùng kiểu này để giao tiếp với người Pháp, họ sẽ cho rằng bạn hôn kỳ quặc.
Vậy phải hôn như thế nào? Khi hôn, hai má của đối phương chạm vào nhau, nghĩa là môi không chạm vào da mặt người khác mà áp má vào má, tạo ra một cái vỗ nhẹ. Đại đa số người Pháp bắt đầu nụ hôn chào bằng má bên phải. Tuy nhiên, cũng có một số vùng ở nước Pháp như Basse-Normandie có xu hướng bắt đầu hôn từ má phải sang bên má trái.
Thứ hai, phép lịch sự của người Pháp
Người Pháp rất giữ phép lịch sự. Họ hay dùng từ “Pardon” nghĩa là xin lỗi cho một hành động vô ý hoặc cố ý trong một vài ngữ cảnh. Dưới đây là một số ví dụ:
Người Pháp có thói quen đi bộ, hoặc khi đi dạo mua sắm. Giả sử bạn đi trước mặt họ, vô ý cản đường họ, hoặc do con đường nhỏ không đủ dành cho 2 người, khi đó họ muốn vượt mặt bạn, họ sẽ nói “Pardon”. Tương tự, đối với tình huống, họ phải đi ngang trước mặt bạn, họ cũng sẽ nói “Pardon”, vừa là lời xin lỗi, cũng như xin phép để đi ngang mặt bạn.
Khi vào bất kỳ cửa hàng nào dù lớn hay nhỏ, khách hàng đều phải chào “Bonjour” với người bán hàng. Dĩ nhiên, là người bán hàng cũng chào khách hàng. Một phần quan trọng không kém là khi khách mua hàng, nhận hàng đều phải chào tạm biệt “Au revoir” và chúc một ngày tốt lành “Bonne journée” với người bán hàng sau khi họ nói cảm ơn.
Kinh nghiệm lúc mới qua, mình không rành tiếng Pháp lắm nên lúng túng trong cách ứng xử. Khi mình nhận hàng từ người bán, mình không nói gì cả. Người bán đã nhìn mình với vẻ không hài lòng lắm. Do vậy, trường hợp không biết nói tiếng Pháp, bạn có thể chào tạm biệt họ bằng tiếng Anh, đa số họ sẽ hiểu, như vậy tốt hơn là bạn im lặng và không nói gì.
Chờ đợi khi ăn uống cũng được coi là văn hoá và phép lịch sự của người Pháp. Tuy nhiên, đối với Châu Á mình sẽ cảm thấy chờ lâu, và gần như không đủ kiên nhẫn. Khi bước vào nhà hàng, quán ăn Pháp, bạn sẽ không tự động đi vào bàn ăn, mà phải đứng chờ người phục vụ đến chỉ định bàn, hoặc khu vực nào bạn nên ngồi. Mặc dù có nhiều bàn trống, nhưng có thể đã có người đặt, chỉ là họ chưa đến mà thôi, vì vậy bạn không nên tự ý ngồi vào bàn. Sau khi được chỉ định ngồi vào bàn, bạn phải đợi phục vụ mang menu lại, rùi từ đó khách cứ thong thả chọn món, sau đó phục vụ mới trở lại ghi món. Tuỳ thuộc vào quán đông hay không, mà khách sẽ ngồi chờ lâu hay nhanh, có khi phải chờ đến hơn 20 phút.
Thứ ba, cách diễn tả bộc trực thẳng thắng của người Pháp.
Đối với người Châu Á, chẳng hạn người Việt Nam thường hay kiềm nén cảm xúc, ít bộc lộ ra bên ngoài, hay diễn tả vấn đề gián tiếp, có khi là đi một vòng trái đất rùi mới vô vấn đề chính.
Nhưng đối với người Pháp thì ngược lại, họ rất thẳng thắng nêu ra quan điểm của mình. Họ thường trả lời rất dứt khoát: đúng hay sai, đồng ý hay không đồng ý. Chứ không gật gù nửa vời. Họ cũng không ngại bộc lộ cảm xúc bất đồng, giận, hoặc không đồng ý. Tuy nhiên, việc nào ra việc đó, họ không dể bị tác động, làm thay đổi quyết định cho những quan điểm hay vấn đề khác.
Thứ tư, cuộc tranh luận của người Pháp
Ở Pháp, tranh luận được được xem là nét đặc trưng trong nền văn hoá Pháp. Nó diễn ra trong cuộc thảo luận của bạn bè, trong lớp học, trong gia đình, trong cuộc đối đầu tranh cử trong chính trị… Nói chung là họ sẵn sàng tranh luận nêu ra quan điểm của mình, mục đích cũng là thăm dò, khám phá, nhằm hiểu được ý kiến chung, từ đó giải quyết các chủ đề nghiêm túc. Trong các cuộc họp, đặc biệt là trong bối cảnh chuyên môn, họ nghiêng về tranh luận và phân tích hơn là quyết định; trên hết, những người trong cuộc hop phải thuyết phục, giải thích và biện minh, nó sẽ không nhất thiết dẫn đến một quyết định ngay lập tức.
Trong văn hoá kinh doanh cũng vậy, khi giao tiếp, bạn đừng ngại nêu lên quan điểm của mình. Mặc dù quan điểm của mình có thể trái ngược với những gì đối tác suy nghĩ, nhưng tranh luận chỉ nên dừng lại mức đưa ra ý kiến, phân tích vấn đề, chứ không nên mang tính quyết định đúng sai, đối đầu. Tránh việc tranh luận gây hấn, hiếu chiến, cố ý tấn công đối phương. Điều này sẽ không có lợi trong mối quan hệ kinh doanh của bạn.
Những điều nên chuẩn bị và nên làm khi giao tiếp với người Pháp
- Người Pháp rất thích thảo luận về văn hoá, nghệ thuật, lịch sử, cuộc sống xã hội. Nếu bạn chuẩn bị một chút ít kiến thức tìm hiểu về một vài nội dung này, đối tác của bạn sẽ rất thích thú trong cuộc thảo luận, tranh luận.
- Họ rất thích được khen ngợi, bạn có thể cho lời khen ngợi dựa trên văn hoá và đất nước, con người Pháp;
- Trong giao tiếp với đối tác, người Pháp luôn chú ý đến vấn đề ăn mặc, họ rất chao chuốt, thậm chí là mặc đồ hàng hiệu để thể hiện sự đẳng cấp và tôn trọng đối phương
- Để thể hiện phép lịch sự của mình, bạn có thể bắt đầu gọi họ là “Monsieur/ Madame”, điều này thể hiện sự tôn trọng, kính nể.
- Khi bắt tay với họ, cần nhanh và nhẹ nhàng
- Trong tiệc ăn với khách hàng, đối tác, nên giữ tay của bạn trên bàn
Những điều không nên làm khi giao tiếp với người Pháp
- Không nên nói quá nhiều về cuộc sống cá nhân của bạn, hãy tách biệt cuộc sống nghề nghiệp và cuộc sống cá nhân của bạn
- Không nên phô trương, gây ấn tượng với đối tác bằng sự giàu có của bạn.
- Không nên bỏ tay vào túi trong khi giao tiếp
- Không búng ngón tay, vì coi là không phép lịch sự, thậm chí là xúc phạm
- Không nên nói chuyện quá to khi thảo luận, họ không thích ồn ào và luôn giữ phép lịch sự không làm ảnh hưởng đến người khác
Một điều nữa cần lưu ý. Trong kinh doanh, việc trao đổi quà tặng là rất hiếm, ngoại trừ vào dịp lễ Giáng sinh và đêm giao thừa, khi người ta thường tặng sôcôla, rượu vang, … như một món quà.
Để bày tỏ lòng biết ơn đối với khách hàng, hay đối tác, bạn nên tổ chức một sự kiện hoặc bữa tối như vậy sẽ tốt hơn là tặng quà. Tuy nhiên, nếu ăn tối tại nhà đối tác, bạn nên quà tặng để cảm ơn chủ nhà. Không nên tặng quà trong lần gặp đầu tiên và không nên trao danh thiếp cùng với món quà.
